TỔNG QUAN VỀ NHIỄM GIUN LƯƠN

Giun lươn là bệnh nhiễm trùng do giun tròn Strongyloides stercoralis gây ra , xâm nhập vào cơ thể khi da trần tiếp xúc với đất nhiễm giun.

Thông thường, mọi người bị nhiễm bệnh khi họ đi chân trần trên đất bị ô nhiễm.

Hầu hết những người bị nhiễm trùng do giun lươn có xuất hiện phát ban, mẩn ngứa, ho, thở khò khè, đau bụng, tiêu chảy và sụt cân.

Hiếm khi, một bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng, đe dọa tính mạng phát triển ở những người có hệ thống miễn dịch suy yếu do rối loạn (chẳng hạn như ung thư) hoặc do thuốc ức chế hệ thống miễn dịch.

Các bác sĩ chẩn đoán nhiễm trùng bằng cách tìm ấu trùng trong mẫu phân hoặc bằng cách phát hiện kháng thể đối với Strongyloides trong máu.

Giun lươn xảy ra ở những vùng ấm áp, ẩm ướt như cận nhiệt đới và nhiệt đới

(trong đó có Việt Nam).

Lây truyền giun lươn

Giun lươn trưởng thành sống ở ruột non. Những con cái sản xuất trứng, chúng nở và giải phóng ấu trùng. Hầu hết các ấu trùng được bài tiết trong phân. Sau một vài ngày trong đất, ấu trùng phát triển thành dạng có thể gây nhiễm trùng. Nếu ấu trùng Strongyloides tiếp xúc với da trần của một người, chúng sẽ thâm nhập vào đó. Ấu trùng di chuyển bằng nhiều con đường khác nhau đến ruột non, nơi chúng trưởng thành thành con trưởng thành trong khoảng 2 tuần.

Ấu trùng không tiếp xúc với người có thể phát triển thành giun trưởng thành có thể sinh sản trong đất vài thế hệ trước khi ấu trùng của chúng tiếp xúc với người.

Một số ấu trùng trong ruột non có thể tái nhiễm trùng người bằng cách:

· Xâm nhập vào thành ruột và trực tiếp vào máu của người đó

· Được bài tiết qua phân và thấm qua da quanh hậu môn hoặc da mông, đùi

Trong cả hai trường hợp, ấu trùng di chuyển theo dòng máu đến phổi, sau đó đến cổ họng và quay trở lại ruột để gây ra một bệnh nhiễm trùng khác—được gọi là tự nhiễm trùng (tự nhiễm trùng).

Hình ảnh trứng giun lươn

Hội chứng bội nhiễm và giun lươn lan tỏa

Hiếm khi, nhiễm trùng nặng (gọi là hội chứng siêu nhiễm trùng) phát triển ở những người có hệ thống miễn dịch suy yếu do rối loạn, chẳng hạn như ung thư hoặc thuốc ức chế hệ thống miễn dịch (thuốc ức chế miễn dịch), chẳng hạn như prednisone, các corticosteroid khác hoặc thuốc dùng để ngăn chặn sự từ chối cấy ghép nội tạng hoặc tủy xương. Hội chứng này cũng xảy ra ở những người bị AIDS, nhưng ít thường xuyên hơn nhiều so với dự kiến.

Hội chứng siêu nhiễm trùng gây bệnh lan rộng ảnh hưởng đến ruột, phổi và da, là những cơ quan tham gia vào vòng đời giun lươn bình thường, sau đó tiến triển thành bệnh giun lươn lan tỏa, có thể ảnh hưởng đến các mô khác thường không bị nhiễm giun lươn, chẳng hạn như mô bao phủ của não và tủy sống (màng não), não, gan hoặc các cơ quan khác. Ấu trùng giun lươn có thể mang theo vi khuẩn từ đường tiêu hóa. Khi ấu trùng di chuyển khắp cơ thể, những vi khuẩn này có thể gây nhiễm trùng trong máu, não và dịch tủy sống, phổi hoặc các bộ phận khác của cơ thể.

Triệu chứng bệnh giun lươn

Hầu hết những người bị nhiễm giun lươn không có triệu chứng đáng kể. Khi các triệu chứng xảy ra, chúng thường liên quan đến da, phổi và/hoặc đường tiêu hóa.

Những người bị tự nhiễm trùng sẽ phát ban, mẩn ngứa do ấu trùng khi chúng di chuyển qua da. Phát ban thường xảy ra xung quanh hậu môn. Khi ấu trùng di chuyển, phát ban có thể nhanh chóng lan đến đùi và mông, gây ngứa dữ dội.

Nhiễm trùng nặng có thể gây ra các triệu chứng về phổi và/hoặc tiêu hóa. Một số người ho và thở khò khè. Một số bị đau bụng và nhạy cảm, tiêu chảy, buồn nôn và nôn. Họ có thể mất cảm giác ngon miệng. Họ có thể không hấp thụ chất dinh dưỡng bình thường, dẫn đến giảm cân.

Những người mắc hội chứng siêu nhiễm trùng thường có các triệu chứng nghiêm trọng liên quan đến phổi và/hoặc đường tiêu hóa, những cơ quan liên quan đến vòng đời của ký sinh trùng. Các triệu chứng về phổi bao gồm khó thở nghiêm trọng, ho ra máu và suy hô hấp . Các triệu chứng đường tiêu hóa bao gồm tắc nghẽn đường ruột, chảy máu và các vấn đề nghiêm trọng về hấp thụ chất dinh dưỡng ( kém hấp thu ).

Trong bệnh giun lươn lan tỏa, các cơ quan khác cũng bị nhiễm bệnh. Mọi người có thể bị viêm các mô bao phủ não và tủy sống ( viêm màng não ), áp xe trong não hoặc viêm gan .

Nhiễm trùng do vi khuẩn, chẳng hạn như nhiễm trùng máu nghiêm trọng ( nhiễm trùng huyết ) hoặc nhiễm trùng khoang bụng ( viêm phúc mạc ), có thể xảy ra do biến chứng của nhiễm trùng Strongyloides .

Nhiễm trùng quá mức và bệnh lan tỏa thường gây tử vong ở những người có hệ thống miễn dịch suy yếu, ngay cả khi họ được điều trị.

Triệu chứng khi nhiễm giun lươn

Chẩn đoán bệnh giun lươn

Xét nghiệm mẫu máu là tối ưu nhất. Xét nghiệm máu để phát hiện tăng bạch cầu ái toan và kháng thể với giun lươn

Đối với hội chứng tăng nhiễm trùng và bệnh giun lươn lan tỏa, kiểm tra phân, mẫu đờm (đờm) và chụp X-quang ngực

Các bác sĩ đôi khi có thể nhìn thấy ấu trùng giun lươn khi họ kiểm tra mẫu phân dưới kính hiển vi. Thông thường, họ phải kiểm tra nhiều mẫu.

Các bác sĩ có thể sử dụng một ống quan sát linh hoạt (nội soi) đưa qua miệng vào ruột non để lấy mẫu mô ở đó. Một ống mỏng được luồn qua ống nội soi và được sử dụng để hút một mẫu mô. Các bác sĩ sử dụng ống nội soi để xác định nơi lấy mẫu.

Nếu các bác sĩ nghi ngờ hội chứng tăng nhiễm trùng, họ cũng kiểm tra mẫu đờm để tìm ấu trùng và chụp X-quang phổi để tìm bằng chứng nhiễm trùng phổi.

Tăng bạch cầu ái toan là phổ biến trong các xét nghiệm máu. Tăng bạch cầu ái toan là số lượng bạch cầu ái toan cao hơn bình thường, là một loại tế bào bạch cầu chống lại bệnh tật đóng vai trò quan trọng trong phản ứng của cơ thể đối với các phản ứng dị ứng, hen suyễn và nhiễm giun ký sinh (giun sán).

Các xét nghiệm máu để kiểm tra các kháng thể đối với Strongyloides cũng được thực hiện. ( Kháng thể là các protein do hệ thống miễn dịch tạo ra để giúp bảo vệ cơ thể chống lại sự tấn công, bao gồm cả sự tấn công của ký sinh trùng.) Tuy nhiên, các xét nghiệm này không thể phân biệt giữa nhiễm trùng mới và nhiễm trùng cũ hoặc đôi khi là giữa Strongyloides và nhiễm trùng giun tròn khác.

Phòng chống bệnh giun lươn

Phòng ngừa bệnh giun lươn bao gồm những điều sau đây:

Sử dụng nhà vệ sinh đủ tiêu chuẩn.

Ngăn không cho da tiếp xúc trực tiếp với đất ở những vùng có giun lươn (ví dụ: bằng cách đi giày và sử dụng tấm bạt hoặc vật chắn khác khi ngồi trên mặt đất)

Không đi chân trần trên đất, 

Trẻ em được khuyến cáo tránh tiếp xúc trực tiếp với đất cát nghi ngờ.

Rửa tay chân sach sẽ trước khi ăn.

Điều trị bệnh giun lươn

Trước tiên người bệnh được Bác sĩ thăm khám, dựa vào bệnh lý Bác sĩ sẽ chỉ định lấy mẫu máu làm xét nghiệm.

Thông thường mọi người sẽ đến tại các cơ sở chuyên khoa về Ký sinh trùng như Phòng khám Quốc tế Ánh Nga - Chuyên khoa nội Ký sinh trùng địa chỉ tại số 443 đường Giải Phóng, phường Phương Liệt, quận Thanh Xuân, Hà Nội, tại đây bạn sẽ được bác sỹ tư vấn và chỉ định làm xét nghiệm máu chẩn đoán bệnh giun sán và các loại ký sinh trùng khác. Từ đó bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị phù hợp cho bạn.

Các bệnh về ký sinh trùng sẽ được điều trị theo pháp đồ của Bộ Y tế và khỏi hoàn toàn nếu người bệnh tuân thủ đúng lời dặn của Bác sĩ.

Thuốc kháng sinh được sử dụng để điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn, có thể là biến chứng của bệnh giun lươn.

Sau mỗi đợt điều trị, để xác định xem nhiễm trùng đã được loại bỏ hay chưa, các bác sĩ làm xét nghiệm máu để xác định xem mức độ kháng thể đối với giun có giảm hay không. Nếu ấu trùng giun lươn vẫn còn sau khi điều trị hoặc nếu nồng độ kháng thể không giảm, người bệnh sẽ được điều trị tiếp đợt hai. 

Bác Sĩ. Nguyễn Văn Đức

PHÒNG KHÁM KÝ SINH TRÙNG HÀ NỘI

CHUYÊN GIA VỀ NGỨA VÀ GIUN SÁN

ĐC: 443 Giải Phóng, Phương Liệt, Thanh Xuân, Hà Nội

 BS tư vấn: 0912171177 - Hotline: 02473001318

Mở của từ thứ 2 đến thứ 7 từ 7h đến 17h. Nghỉ ngày CN

Thời gian trả kết quả xét nghiệm trong ngày