Bệnh Giun Đũa

Bệnh giun đũa là bệnh nhiễm giun tròn Onchocerca volvulus . Nó gây ngứa, phát ban, mề đay, nổi mẩn, đôi khi để lại sẹo, cũng như các triệu chứng về mắt có thể dẫn đến mù lòa.

Nhiễm trùng lây lan qua vết cắn của ruồi đen cái sinh sản ở suối.

Nhiễm trùng có thể chỉ gây ngứa dữ dội nhưng đôi khi gây phát ban, mề đay, mẩn ngứa, sưng hạch, suy giảm thị lực hoặc mù hoàn toàn.

Thông thường, các bác sĩ chẩn đoán nhiễm trùng bằng cách xác định dạng giun chưa trưởng thành trong mẫu da.

Sử dụng ivermectin một hoặc hai lần một năm cho những người sống ở những khu vực thường bị nhiễm trùng có thể kiểm soát nhiễm trùng.

Nếu bệnh giun đũa gây ra các triệu chứng, điều trị bằng một liều duy nhất ivermectin , được lặp lại sau mỗi 6 đến 12 tháng cho đến khi các triệu chứng biến mất.

Trên toàn thế giới, khoảng 21 triệu người mắc bệnh giun đũa. Khoảng 14,6 triệu người mắc bệnh ngoài da và 1,15 triệu người có vấn đề về thị lực hoặc mù lòa. Onchocerciasis là nguyên nhân hàng đầu thứ hai gây mù truyền nhiễm trên toàn thế giới, sau bệnh đau mắt hột .

Bệnh giun đũa phổ biến nhất ở các vùng nhiệt đới trong đó có Việt Nam, Đông Nam Á, phía nam (cận Sahara) của Châu Phi. Nó thỉnh thoảng xảy ra ở Yemen và trong một khu vực lan truyền nhỏ ở Nam Mỹ dọc theo biên giới Venezuela và Brazil. Colombia, Ecuador.

Những người sống hoặc làm việc gần các ao hồ, dòng suối hoặc sông có nhiều khả năng bị nhiễm bệnh nhất. 

Lây truyền bệnh giun đũa

Bệnh giun đũa lan truyền qua vết cắn của ruồi đen cái sinh sản ở những dòng nước chảy (do đó có thuật ngữ bệnh mù sông ấm chỉ mù mắt).

Chu kỳ lây nhiễm bắt đầu khi một con ruồi đen cắn một người bị nhiễm bệnh và con ruồi này bị nhiễm các dạng giun chưa trưởng thành được gọi là ấu trùng giun chỉ. Các vi ấu trùng phát triển thành ấu trùng ở ruồi. Khi ruồi cắn người khác, ấu trùng được truyền vào da của người đó. Ấu trùng di chuyển dưới da và tạo thành cục (nốt sần), nơi chúng phát triển thành giun trưởng thành trong 12 đến 18 tháng. Giun cái trưởng thành có thể sống tới 15 năm trong những nốt sần này. Sau khi giao phối, giun cái trưởng thành sản xuất trứng, trứng phát triển thành ấu trùng giun chỉ rời khỏi giun. Một con có thể tạo ra 1.000 vi ấu trùng mỗi ngày. Hàng ngàn ấu trùng giun chỉ di chuyển qua các mô của da và mắt và là nguyên nhân gây bệnh.

Thông thường, cần phải có nhiều vết cắn trước khi nhiễm trùng gây ra các triệu chứng. 

Các triệu chứng của Onchocercosis

Các triệu chứng bệnh giun chỉ xảy ra khi các vi ấu trùng chết. Cái chết của chúng có thể gây ngứa dữ dội, đây có thể là triệu chứng duy nhất. Phát ban với mẩn đỏ có thể phát triển. Theo thời gian, da có thể dày lên, sần sùi và nhăn nheo, sạm màu. Nó có thể mất tính đàn hồi và sắc tố ở những điểm loang lổ. Trong những trường hợp nghiêm trọng, mọi người có thể xuất hiện những nếp gấp da dài rủ xuống bụng dưới và đùi trên ("háng treo"). Các hạch bạch huyết, bao gồm cả những hạch bạch huyết ở vùng sinh dục, có thể bị viêm và sưng lên. Các khối u (nốt sần) có chứa giun trưởng thành hình thành và có thể nhìn thấy hoặc sờ thấy dưới da. Thông thường, những khối u này không gây ra triệu chứng.

Ảnh hưởng đến tầm nhìn từ suy giảm nhẹ (mờ) đến mù hoàn toàn. Mắt có thể bị viêm và có màu đỏ. Tiếp xúc với ánh sáng chói có thể gây đau. Nếu không điều trị, giác mạc có thể trở nên mờ đục hoàn toàn và có thể để lại sẹo—nguyên nhân gây mù lòa. Các cấu trúc khác trong mắt, bao gồm mống mắt, đồng tử và võng mạc, có thể bị ảnh hưởng. Dây thần kinh thị giác có thể bị viêm và thoái hóa.

Nếu mọi người bị mù, họ có thể không thể làm việc và chu cấp cho gia đình, và tuổi thọ của họ có thể bị giảm.

Chẩn đoán Onchocercosis

Kiểm tra một mẫu da:

Thông thường, để chẩn đoán bệnh giun chỉ, một mẫu da được lấy ra và kiểm tra vi ấu trùng giun chỉ. Các bác sĩ có thể sử dụng đèn khe để tìm vi sợi trong mắt.

Xét nghiệm máu:

Xét nghiệm máu để kiểm tra bằng chứng nhiễm trùng được thực hiện và phát hiện có ấu trùng trong máu.

Các nốt sần có thể được loại bỏ và kiểm tra giun trưởng thành, nhưng quy trình này hiếm khi cần thiết.

Phòng chống bệnh giun đũa

Những điều sau đây có thể giúp giảm khả năng bị ruồi đen cắn và do đó giảm nguy cơ mắc bệnh giun đũa:

·        Tránh các khu vực có ruồi

·        Mặc quần áo bảo hộ

·        Sử dụng thuốc chống côn trùng

Ivermectin được cung cấp một hoặc hai lần một năm làm giảm đáng kể số lượng ấu trùng giun chỉ, ngăn ngừa sự phát triển của bệnh thêm và giúp kiểm soát sự lây nhiễm ở những người tiếp xúc với nó nhiều lần. Phương pháp phòng ngừa dựa vào cộng đồng này đã được sử dụng ở những khu vực phổ biến bệnh giun đũa.

Điều trị bệnh giun đũa

·        Ivermectin

·        Đôi khi doxycycline

·        Toa thuốc của chuyên khoa ký sinh trùng

Để điều trị bệnh giun đũa, ivermectin được dùng một liều duy nhất bằng đường uống và được lặp lại sau mỗi 6 đến 12 tháng cho đến khi hết các triệu chứng. Ivermectin giết chết ấu trùng giun chỉ, làm giảm số lượng ấu trùng giun chỉ trên da và mắt. Nó làm giảm sản xuất ấu trùng giun chỉ trưởng thành trong vài tháng. Nó không giết được giun trưởng thành, nhưng liều lặp lại làm giảm khả năng sinh sản của chúng. 

Nếu những người mắc bệnh giun đũa có các triệu chứng ngứa da, mề đay, nổi mẩn ngứa lâu ngày cần đi khám tại các cơ sở chuyên khoa ký sinh trùng để có toa thuốc phù hợp, các bác sĩ sẽ kiểm tra bệnh giun sán trước khi cho họ dùng ivermectin vì ivermectin có thể gây viêm não nghiêm trọng (viêm não) ở những người mắc bệnh giun sán.

Đôi khi các bác sĩ cũng điều trị bệnh giun đũa bằng doxycycline (một loại thuốc kháng sinh), được dùng trong 6 tuần. Doxycycline giết chết vi khuẩn sống bên trong giun và vi khuẩn cần thiết cho sự sống còn của giun. 

Kết quả là, nhiều giun cái trưởng thành chết và những con khác sinh ra ít hơn hoặc không có ấu trùng giun chỉ. Tác dụng phụ thường nhẹ.

Trước đây, các nốt sần được phẫu thuật cắt bỏ, nhưng phương pháp điều trị này đã được thay thế bằng ivermectin và toa thuốc đầy đủ.

BS Nguyễn Văn Đức

PHÒNG KHÁM KÝ SINH TRÙNG HÀ NỘI

CHUYÊN GIA VỀ NGỨA VÀ GIUN SÁN

ĐC: 443 Giải Phóng, Phương Liệt, Thanh Xuân, Hà Nội

 BS tư vấn: 0912171177 - Hotline: 0985294298

Mở của từ thứ 2 đến thứ 7 từ 7h đến 17h. Nghỉ ngày CN

Thời gian trả kết quả xét nghiệm trong ngày