Bệnh Nhân Hỏi – Bác Sĩ Tư Vấn: Ấu Trùng Giun Sán Có Gây Ngứa Mề Đay Không?

Câu hỏi của bệnh nhân:
“Em chào Bác sĩ. Em tên Hải, sinh năm 1995 nghề nghiệp lái xe khách, em bị ngứa da, nổi mề đay dị ứng toàn thân trên 3 tháng nay. Mỗi khi ngứa em phải uống thuốc dị ứng bên da liễu mới hết, nhưng sau đó em lại bị ngứa trở lại. Tình trạng bệnh của em như trên có phải do ấu trùng giun sán không, mong Bác sĩ tư vấn ạ. Em cảm ơn.”

Ảnh bệnh nhân cung cấp

Bác sĩ tư vấn

Chào em Hải,
Cảm ơn em đã tin tưởng và gửi câu hỏi. Bác sĩ xin chia sẻ chi tiết để em và nhiều bạn đọc khác hiểu rõ về mối liên quan giữa bệnh ngứa mề đay và ký sinh trùng giun sán.

Ngứa mề đay kéo dài là gì?

• Mề đay (urticaria) là tình trạng da nổi ban đỏ, sần phù, ngứa ngáy dữ dội, có thể khu trú hoặc lan toàn thân.
• Nếu mề đay xuất hiện dưới 6 tuần thường gọi là cấp tính. Khi tình trạng kéo dài trên 6 tuần thì gọi là mề đay mạn tính.

Trong trường hợp của em, mề đay đã xuất hiện liên tục trên 3 tháng, có tính chất mạn tính và cần tìm nguyên nhân gốc rễ chứ không chỉ điều trị triệu chứng bằng thuốc dị ứng.

Ấu trùng giun sán có gây ngứa mề đay không?

Câu trả lời là có. Một số loại giun sán khi ký sinh trong cơ thể người có thể gây ra tình trạng dị ứng, nổi mề đay, ngứa dai dẳng do:

• Phản ứng miễn dịch: Khi ấu trùng giun sán di chuyển hoặc tiết ra độc tố, cơ thể sẽ phản ứng lại, giải phóng histamin và các chất trung gian gây dị ứng → xuất hiện mề đay.
• Tổn thương mô: Ấu trùng giun sán có thể chui qua da, phổi, gan hoặc các cơ quan khác → gây phản ứng viêm và dị ứng kéo dài.
• Tăng bạch cầu ái toan: Đây là dấu hiệu thường gặp khi cơ thể nhiễm ký sinh trùng, có thể đi kèm với mề đay mạn tính.

Các loại giun sán thường liên quan đến mề đay gồm:

• Giun đũa, giun móc, giun lươn.
• Sán lá gan, sán lá phổi.
• Ấu trùng giun chó mèo (Toxocara).

Khi nào cần nghi ngờ mề đay do ấu trùng giun sán?

Một số dấu hiệu gợi ý:

• Mề đay ngứa kéo dài nhiều tuần, tái đi tái lại, không tìm thấy nguyên nhân rõ ràng.
• Có tiền sử tiếp xúc với thú nuôi (chó, mèo) chưa tẩy giun định kỳ.
• Thói quen ăn uống chưa đảm bảo an toàn: ăn gỏi cá, thịt tái sống, rau sống rửa chưa sạch.
• Có kèm theo triệu chứng rối loạn tiêu hóa: đầy bụng, đau bụng âm ỉ, đi ngoài thất thường.
• Xét nghiệm máu thấy bạch cầu ái toan tăng cao.

Cần làm gì để chẩn đoán chính xác?

Để xác định có phải ngứa mề đay do giun sán hay không, em nên:

• Khám chuyên khoa Ký sinh trùng hoặc Da liễu.
• Xét nghiệm máu: tìm bạch cầu ái toan, làm test huyết thanh ELISA phát hiện kháng thể kháng giun sán (như giun đũa, giun lươn, Toxocara).
• Siêu âm gan/mật: nếu nghi ngờ sán lá gan.

Chỉ khi có xét nghiệm dương tính mới kết luận chính xác mề đay có liên quan đến giun sán. Nếu âm tính, bác sĩ sẽ tìm nguyên nhân khác như: viêm dạ dày HP, bệnh lý tuyến giáp, dị ứng thực phẩm, thuốc, hoặc tự miễn.

Điều trị mề đay do ấu trùng giun sán

Nếu được chẩn đoán chính xác, hướng điều trị thường bao gồm:

• Thuốc diệt giun sán đặc hiệu (Albendazole, Mebendazole, Ivermectin…) theo chỉ định bác sĩ.
• Thuốc kháng histamin để kiểm soát triệu chứng ngứa mề đay.
• Theo dõi chức năng gan, thận trong quá trình điều trị.
• Điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt: tránh hải sản sống, thịt tái, rau chưa rửa kỹ; rửa tay trước khi ăn; tẩy giun định kỳ 6 tháng/lần cho cả gia đình.

Lời khuyên của Bác sĩ

Em Hải thân mến, trường hợp mề đay kéo dài của em có thể liên quan đến giun sán nhưng cũng có nhiều nguyên nhân khác. Do vậy, em không nên tự ý mua thuốc tẩy giun mà cần đi khám, làm xét nghiệm cụ thể.

Trong lúc chờ khám:

• Hạn chế gãi để tránh trầy xước, nhiễm trùng da.
• Ăn uống sạch, không ăn đồ tái sống.
• Có thể dùng thuốc chống dị ứng theo chỉ định bác sĩ để giảm triệu chứng.

Kết luận

Mề đay kéo dài trên 3 tháng có thể liên quan đến nhiễm ấu trùng giun sán, nhưng không phải tất cả trường hợp đều như vậy. Bệnh nhân cần đi khám, làm xét nghiệm để chẩn đoán chính xác và điều trị tận gốc. Em có thể tham khảo địa chỉ thăm khám chuyên khoa tại Số 443 đường Giải Phóng, Phường Tương Mai, Hà Nội.

Nếu được chẩn đoán là mề đay do giun sán, việc điều trị bằng thuốc đặc hiệu kết hợp thay đổi lối sống sẽ giúp giảm hẳn triệu chứng và ngăn tái phát.

Tiến sĩ Bs. Nguyễn Hằng Lan

PHÒNG KHÁM KÝ SINH TRÙNG HÀ NỘI

CHUYÊN GIA VỀ NGỨA VÀ GIUN SÁN

ĐC: 443 Giải Phóng, P Tương Mai, HN

Điện thoại: 0985294298 - Hotline: 02473001318

Mở của từ 7h đến 17h, thứ 2 đến CN

Xét Nghiệm, Điều Trị Bệnh Giun Sán Gây Ngứa